Στην οικογένεια των ερπητοιών ανήκουν αρκετοί ιοί που προσβάλλουν τον
άνθρωπο.Ωστόσο ο επιχείλιος έρπης και ο έρπης των γεννητικών οργάνων
προκαλούνται από τους ερπητοιούς 1 και 2 (HSV1, HSV2).
Παλαιότερα ο έρπης τύπου 1 ήταν κατά κύριο λόγο υπεύθυνος για
τον επιχείλιο έρπητα και ο 2 για τον έρπητα των γεννητικών οργάνων.
Ωστόσο και οι δύο τύποι μπορεί να προκαλέσουν λοίμωξη είτε
στοματοπροσωπική είτε γεννητικών οργάνων.Επίσης ο έρπης τύπου1 είναι
δυνατό να εντοπιστεί όχι μόνο στα χείλη, αλλά και σε άλλα σημεία του
προσώπου και του σώματος, για παράδειγμα στο γλουτό,στα δάκτυλα
(οδοντίατροι), ή να προσβάλλει και άλλα όργανα (οφθαλμούς,νευρικό
συστημα) σε σπανιότερες περιπτώσεις
Η μετάδοση του ιού γίνεται από επαφή μολυσμένου δέρματος ή
βλεννογόνου ενώ ο ιός δε ζεί παραπάνω από 30 λεπτά εκτός του
ανθρωπινου σώματος και είναι ευαίσθητος στο χλώριο. Έτσι η μετάδοση
από μολυσμένα αντικείμενα είναι δύσκολη.
Το 85% του ανθρώπινου πληθυσμού έχει αντισώματα για τον έρπητα
τύπου 1 αλλά μόνο 2%-25% για τον ερπητοιό τύπου 2.Πολλοί φορείς του
ιού 1 είναι ασυμπτωματικοί.

ΕΠΙΧΕΙΛΙΟΣ ΕΡΠΗΣ
Η αρχική μόλυνση μπορεί να είναι ασυμπτωματική, ή να εκδηλωθεί ως
επεισόδιο οξείας ουλοστοματίτιδος κυρίως σε παιδιά και εφβους με
πυρετό και οίδημα στους λεμφαδένες. Παρουσιάζονται επώδυνες διαβρώσεις
στο στοματικό βλεννογόνο που μπορεί να οδηγήσουν σε αφυδάτωση στα
μικρά παιδιά λόγω άρνησης λήψεως νερου και τροφής.Η λοίμωξη υποχωρεί
σε 10-15 ημέρες και τα επόμενα επεισόδια (υποτροπές) είναι πολύ
ηπιότερα . Στη βρεφική ηλικία υπάρχουν αντισώματα από τη μητέρα και η
λοίμωξη είναι σπάνια.Στις υποτροπές εμφανίζονται φυσαλίδες πάνω σε μια
ερυθρή επιφάνεια με εντόπιση κατά κύριο λόγο στο άνω χείλος. Συνήθως
προηγείται αίσθημα καύσους, οίδημα των χειλέων ή κακουχία. Στη
συνέχεια οι βλάβες ξηραίνονται (εφελκίδες) και τελικά εξαφανίζονται
χωρις ουλή.Κάποιες υποτροπές είναι σοβαρότερες και πιο εκτεταμένες ενώ
άλλες είναι ήπιες. Γενικά οι υποτροπές αυτοιώνται μέσα σε 5-7 ημέρες.
Παράγοντες που μπορεί να πυροδοτήσουν την ερπητική λοίμωξη
είναι η πτώση της άμυνας του οργανισμού από άλλο νόσημα ή το στρες, ή
εκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία, πριν την έμμηνο ρυση στις γυναίκες.
Κατά τη διάρκεια της ύπαρξης των φυσαλίδων το νόσημα είναι μεταδοτικό
,αν και η μετάδοση είναι δυνατή και χωρίς ορατές βλάβες σε κάποιες
περιπτώσεις. Τα ίδια ισχύουν και για τον έρπητα των γεννητικών
οργάνων, οπότε επιβάλλεται η χρήση προφυλακτικού.
Θεραπευτικά χορηγούνται για μερικές ημέρες αντιικά φάρμακα
από το στόμα (ακυκλοβίρη, βαλακυκλοβίρη, φαμσικλοβίρη) που στρέφονται
κατά των προσβεβλημένων από τον ιό κυττάρων και είναι σχετικά ασφαλή.
Ουσιαστικά μειώνουν τη διάρκεια των συμπτωμάτων ενώ σε περιπτώσεις
συχνών υποτροπών, έντονης ψυχολογικής επιβάρυνσης, επαγγελματικούς και
άλλους λόγους , δίνονται καθημερινα για διάστημα 6 μηνών (θεραπεία
καταστολής). Επίσης σε ανοσοκατεσταλμένα άτομα (πχ μεταμοσχευθέντες,
καρκινοπαθείς κ.α) όπως και σε άτομα με ιστορικό επιχειλίου έρπητα
πριν από οδοντιατρικές επεμβάσεις, πήλινγκ, ακραία ηλιακή έκθεση ,
δίνεται προφυλακτική αγωγη.
Τοπικά αντιβιοτικές αλοιφές και σκευάσματα που ξηραίνουν τις βλάβες
είναι επιβοηθητικά.



ΕΡΠΗΣ ΓΕΝΝΗΤΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ

Ο έρπης των γεννητικών οργάνων προκαλείται από τους ερπητοιούς τύπου
2 και(σπανιότερα) τύπου 1. (HSV1, HSV2). Παλαιότερα ο έρπης τύπου 1
ήταν κατά κύριο λόγο υπεύθυνος για τον επιχείλιο έρπητα και ο 2 για
τον έρπητα των γεννητικών οργάνων. Ωστόσο και οι δύο τύποι μπορεί να
προκαλέσουν λοίμωξη είτε στοματοπροσωπική είτε γεννητικών οργάνων.
Η μετάδοση του ιού γίνεται από επαφή μολυσμένου δέρματος ή
βλεννογόνου ενώ ο ιός δε ζεί παραπάνω από 30 λεπτά εκτός του
ανθρωπινου σώματος και είναι ευαίσθητος στο χλώριο. Έτσι η μετάδοση
από μολυσμένα αντικείμενα είναι δύσκολη.Ο χρόνος επώασης είναι από
3-20 μέρες και στη συνέχεια ο ιός ζει σε λανθάνουσα κατάσταση στον
οργανισμό και κατά καιρούς είναι δυνατό να αναζωπυρωθεί.
Το 85% του ανθρώπινου πληθυσμού έχει αντισώματα για τον έρπητα
τύπου 1 αλλά μόνο 2%-25% για τον ερπητοιό τύπου 2.Πολλοί φορείς του
ιού 1 είναι ασυμπτωματικοί.
Η αρχική μόλυνση εκδηλώνεται με φυσαλίδες πάνω σε μια ερυθρή
επιφάνεια στα γεννητικά οργανα που συνοδεύονται από αίσθημα καύσους
και πολλές φορές πόνο και δυσουρία. Επίσης υπάρχει οίδημα στους
βουβωνικούς λεμφαδένες. Το επεισόδιο της πρωτολοίμωξης διαρκεί 15-20
ημέρες. Στις υποτροπές εμφανίζεται πιο ήπια εικόνα με μικρότερη
διάρκεια. Συνήθως προηγείται αίσθημα καύσους ή πόνου τοπικά. Στη
συνέχεια οι βλάβες ξηραίνονται (εφελκίδες) και τελικά εξαφανίζονται
χωρις ουλή.Κάποιες υποτροπές είναι σοβαρότερες και πιο εκτεταμένες ενώ
άλλες είναι ήπιες. Γενικά οι υποτροπές αυτοιώνται μέσα σε 5-7
ημέρες.Κατά τη διάρκεια εμφάνισης των φυσαλίδων το νόσημα είναι
μεταδοτικό, αν και είναι δυνατή η μετάδοση του ιού και κατά τη
διάρκεια της ασυμπτωματικής φάσης.
Παράγοντες που μπορεί να πυροδοτήσουν την ερπητική λοίμωξη
είναι η πτώση της άμυνας του οργανισμού από άλλο νόσημα ή το στρες, η
σεξουαλική επαφή, πριν την έμμηνο ρυση στις γυναίκες.
Θεραπευτικά χορηγούνται για μερικές ημέρες αντιικά φάρμακα
από το στόμα (ακυκλοβίρη, βαλακυκλοβίρη, φαμσικλοβίρη) που στρέφονται
κατά των προσβεβλημένων από τον ιό κυττάρων και είναι σχετικά ασφαλή.
Ουσιαστικά μειώνουν τη διάρκεια των συμπτωμάτων ενώ σε περιπτώσεις
συχνών υποτροπών, έντονης ψυχολογικής επιβάρυνσης, επαγγελματικούς και
άλλους λόγους , δίνονται καθημερινα για διάστημα 6 μηνών (θεραπεία
καταστολής). Τοπικά αντιβιοτικές αλοιφές και σκευάσματα που ξηραίνουν
τις βλάβες είναι επιβοηθητικά.Για να αποφευχθεί η μετάδοση ,
απαραίτητη είναι η χρήση προφυλακτικού.