Το «πυελικό έδαφος» βρίσκεται στη βάση της λεκάνης σας εσωτερικά, αποτελείται από μια ομάδα μυών που συνεργάζονται μεταξύ τους και όλοι μαζί σχηματίζουν ένα είδος «αιώρας», πάνω στην οποία «κάθονται» η ουροδόχος κύστη, η μήτρα και το έντερο. Η λειτουργία των μυών του «πυελικού εδάφους» θυμίζει «ελαστικό δίχτυ», το οποίο έχει τρεις οπές (μέσα από τις οποίες περνούν η ουρήθρα, ο κόλπος και ο πρωκτός) και η σύσπασή των μυών αυτών έχει άμεση σχέση με το κλείσιμό τους. Αποτέλεσμα αυτής σύσπασης είναι και ο έλεγχος των συμπτωμάτων ακράτειας. Είναι η περιοχή που «αισθάνεστε», όταν θέλετε να ουρήσετε και «σφίγγεστε», προσπαθώντας να «κρατηθείτε» έως ότου φτάσετε στην τουαλέτα. Γνωρίζοντας, λοιπόν, ότι το «πυελικό έδαφος» αποτελείται από μυϊκό ιστό, αντιλαμβάνεστε ότι έχει τη δυνατότητα να δυναμώσει μέσω της άσκησης. Η καλή φυσική κατάσταση του «πυελικού εδάφους» και η ικανότητα δυνατής μυϊκός σύσπασης της περιοχής θα σας βοηθήσουν να συνεχίσετε να είστε εγκρατής σε κάθε περίοδο της ζωής σας. Εγκυμοσύνη - τοκετός και εμμηνόπαυση Υπάρχουν δύο «εποχές» στη ζωή μιας γυναίκας κατά τις οποίες μπορεί να αντιμετωπίσει συμπτώματα ακράτειας και έτσι να «ανακαλύψει» το «πυελικό της έδαφος»: η εγκυμοσύνη-τοκετός και η εμμηνόπαυση. Στην εγκυμοσύνη η φόρτιση που δέχεται το πυελικό έδαφος στη διάρκεια των 9 μηνών κύησης κα ειδικότερα στην περίπτωση ενός δύσκολου φυσιολογικού τοκετού, μπορούν να τεντώσουν το πυελικό έδαφος, σε βαθμό που να το χαλαρώσουν ή και να το τραυματίσουν. Το πιο συχνό επακόλουθο είναι η ακράτεια κύστης «από προσπάθεια», με απώλεια ούρων κάθε φορά που αυξάνει η ενδοκοιλιακή πίεση (γέλιο, φτέρνισμα, βήχας, σήκωμα βάρους) ή με άσκηση που έχει κραδασμούς (αερόβια άσκηση, τρέξιμο). Στη συνέχεια, κατά την εμμηνόπαυση η γενικότερη χαλάρωση του μυϊκού συστήματος, λόγω των ορμονικών αλλαγών, αφορά και τους μύες του «πυελικού εδάφους». Αποτέλεσμα αυτής της χαλάρωσης και αδυναμίας σύσπασης της περιοχής είναι τα συμπτώματα ακράτειας, για πρώτη φορά, σε κάποιες γυναίκες, ενώ σε άλλες, που είχαν παρουσιάσει συμπτώματα ακράτειας μετά από τοκετό, είναι πιθανό να παρουσιαστεί αύξηση στη συχνότητα και την ένταση των συμπτωμάτων. Συντηρητική αντιμετώπιση της ακράτειας Η συντηρητική αντιμετώπιση της ακράτειας μπορεί να γίνει με φυσικοθεραπεία και πρόγραμμα ενδυνάμωσης των μυών του πυελικού εδάφους. Σήμερα, η φυσικοθεραπεία, ως επιλογή συντηρητικής αντιμετώπισης, θεωρείται ευρέως ως η πρώτη επιλογή θεραπείας της ακράτειας. Παγκόσμιοι οργανισμοί υγείας, όπως ο International Continence Society και ο International Organization of Physical Therapists in Women’s Health, ορίζουν τη φυσικοθεραπεία ως αναπόσπαστο τμήμα της πρόληψης και αποκατάστασης του «πυελικού εδάφους». Στην Ελλάδα, στη διάρκεια της «Εβδομάδας Ακράτειας» (28/05/2012 - 03/06/2012) η Ελληνική Ουρολογική εταιρεία στο έντυπο «Ακράτεια;» αναφέρθηκε στη θεραπεία περιστατικών «ακράτειας από προσπάθεια» και στις ασκήσεις ενδυνάμωσης των μυών του Πυελικού Εδάφους (γνωστές ως Kegel’s) ως «τον καλύτερο τρόπο ενίσχυσής τους». Και μην ξεχνάτε: Σύμφωνα με την Παγκόσμια Οργάνωση Εγκράτειας (International Continence Society, I.C.S.), οι γυναίκες στη διάρκεια της εγκυμοσύνης και μετά τον τοκετό πρέπει να ενθαρρύνονται να κάνουν ασκήσεις του «πυελικού εδάφους» τόσο για την πρόληψη όσο και την αποκατάσταση της ακράτειας. Η ηλικία και η γήρανση, άλλωστε, δεν πρέπει να αποτελούν εμπόδια στην ενδυνάμωση του «πυελικού εδάφους».

*Φωτεινή Λάγαρη  ΜΑ, ΡΤ

New York University (U.S.A.)

Φυσικοθεραπεύτρια

Ιδρύτρια του Γυναικολογικού / Μαιευτικού Προγράμματος Φυσικοθεραπείας «Μ.Α.Μ.Α.»

Επιστημονικός συνεργάτης SCA Ελλάς (TENA, LIBERO)