Γράφει η Φιλιππιάδου Μαγδαληνή, Ιατρός
Μία σχετικά νέα μορφή εξάρτησης που λαμβάνει ολοένα και αυξανόμενες διαστάσεις είναι ο εθισμός στο διαδίκτυο. Η διαταραχή εξάρτησης από το διαδίκτυο εισήχθη ως όρος το 1995 από τον ψυχίατρο Ivan Goldberg και αναφέρεται στην καταναγκαστική και υπερβολική χρήση των υπηρεσιών του διαδικτύου, καθώς και στη συνοδό δυσθυμική συμπεριφορά που προκύπτει από την στέρηση αυτών. Αν και δεν έχει αναγνωρισθεί επισήμως από την επιστημονική κοινότητα ως παθολογική κλινική οντότητα, ωστόσο προκαλεί σημαντική διαταραχή και έκπτωση στην κοινωνική και επαγγελματική συνιστώσα της ζωής του ατόμου, καθώς και στη γενικότερη λειτουργικότητά του.
Το φαινόμενο αυτό παρουσιάζεται ως επί το πλείστον κατά την πρώιμη εφηβεία (10-14 ετών) και επιδεινώνεται κατά τη διάρκεια της μέσης (15-17 ετών) και της όψιμης εφηβείας (>17 ετών). Ωστόσο, δεν εκλείπει και σε μεγαλύτερες ηλικιακές ομάδες, ιδίως όταν σχετίζεται με την υπέρμετρη κοινωνική δικτύωση, το διαδικτυακό τζόγο και τη διαδικτυακή πορνογραφία.
Ένας από τους σημαντικότερους αιτιολογικούς παράγοντες που δύναται να οδηγήσουν στην εμφάνιση αυτού του φαινομένου είναι η δυνατότητα που παρέχει το διαδίκτυο για τη δημιουργία μίας «ιδανικής κατάστασης εαυτού». Δηλαδή, η δημιουργία ενός εικονικού περιβάλλοντος, μέσα στο οποίο το άτομο εκφράζει πτυχές της προσωπικότητάς του, δίχως περιορισμούς και συνέπειες, λόγω της ανωνυμίας. Συνεπώς, αυτού του είδους η διαταραχή εμφανίζεται συνήθως σε παιδιά δυσλειτουργικών οικογενειών ή σε ενήλικες που έχουν περιθωριοποιηθεί και βιώνουν μοναξιά και απαξίωση.
Υπάρχουν ποικίλες μορφές εξάρτησης από το διαδίκτυο. Οι συχνότερες αφορούν την εξάρτηση από τις διαδικτυακές κοινωνικές σχέσεις και τους χώρους συνομιλίας (facebook, chat rooms), καθώς και τους διαδικτυακούς καταναγκασμούς, όπως ο διαδικτυακός τζόγος ή οι αγορές.
Τα συμπτώματα είναι κοινά και περιλαμβάνουν κυρίως την έμμονη ενασχόληση με το διαδίκτυο, την κατανάλωση υπερβολικού χρόνου και χρήματος σε δραστηριότητες που σχετίζονται με αυτό και σαφώς, την έκπτωση της λειτουργικότητας του ατόμου σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής του. Οι γονείς θα πρέπει να προσέχουν ιδιαίτερα τα παιδιά τους για τυχόν μείωση της επίδοσης στο σχολείο, παραμέληση της προσωπικής υγιεινής, απομόνωση από το οικείο περιβάλλον και τους φίλους, έλλειψη ενδιαφέροντος για άλλοτε αγαπημένες δραστηριότητες ή αθλήματα, επιθετική συμπεριφορά, κατάθλιψη καθώς και διαταραχές του ύπνου ή της διατροφής.
Ο ρόλος των γονέων κρίνεται καταλυτικός τόσο για την πρόληψη, όσο και για την αντιμετώπιση του φαινομένου. Οι γονείς θα πρέπει να εξοικειωθούν με τη χρήση της τεχνολογίας προκειμένου να ελέγχουν αποτελεσματικά τη χρήση του διαδικτύου από τα παιδιά, αλλά και να παρέχουν ασφαλείς κατευθυντήριες οδηγίες σχετικά με τις ιστοσελίδες που επιλέγονται. Τέλος, για την πιο εξειδικευμένη αντιμετώπιση της διαταραχής, επιστρατεύεται η γνωστικο-συμπεριφορική θεραπεία υπό την καθοδήγηση ενός ψυχιάτρου, καθώς και η συμμετοχή σε ομάδες απεξάρτησης 12 βημάτων.
Μην ζείτε εικονικά… Προσθέστε εικόνες στη ζωή σας…
Σύντομο βιογραφικό
Η Φιλιππιάδου Μαγδαληνή γεννήθηκε στις 2/3/1988 στη Θεσσαλονίκη, όπου και διαμένει. Το 2005 αποφοίτησε πρώτη από το Ελληνικό Κολλέγιο Θεσσαλονίκης με βαθμό Άριστα «19,6» και εισήχθη στην Ιατρική Σχολή του Α.Π.Θ. Στις 28/7/2011 αποφοίτησε πρώτη από την Ιατρική Σχολή του Α.Π.Θ. με βαθμό Άριστα «9,09». Ως εκπρόσωπος των τελειοφοίτων, εκφώνησε τον Όρκο της Ιατρικής Σχολής καθώς και τον Όρκο του Ιπποκράτη. Έχει συμμετάσχει σε ποικίλα επιστημονικά συνέδρια, ενώ εργασία της δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Επιθεώρηση Κλινικής Φαρμακολογίας και Φαρμακοκινητικής, με θέμα «Βενζοδιαζεπίνες και τρίτη ηλικία». Παράλληλα, αναμένει την πρόσληψή της στο Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης για την ειδικότητα της ψυχιατρικής.