Copyright © 2009 Ιατρικά Θέματα
"Ασθενής-φυτό" επικοινωνεί με συσκευή εγκεφάλου!
Ένας 29χρονος άνδρας που βρισκόταν επί πέντε χρόνια σε κατάσταση "φυτού", μην επικοινωνώντας με το περιβάλλον του, μπόρεσε να "μιλήσει" για πρώτη φορά με τους γιατρούς του χρησιμοποιώντας μόνο τις σκέψεις του. Το επίτευγμα αποτελεί ορόσημο στην ιστορία της ιατρικής και ανοίγει νέους δρόμους στη φροντίδα των ασθενών που βρίσκονται σε πολύχρονη κατάσταση ασυνειδησίας.
Βρετανοί και βέλγοι ερευνητές χρησιμοποίησαν μια συσκευή απεικόνισης του εγκεφάλου σε πραγματικό χρόνο (μαγνητική τομογραφία λειτουργικού συντονισμού - fMRI) και έδειξαν ότι ο βέλγος ασθενής, ο οποίος είχε υποστεί σοβαρό τραύμα στο κρανίο σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα το 2003, μπορούσε να σκέφτεται απαντήσεις του τύπου "ναι" και "όχι" σε ερωτήσεις που του έκαναν οι γιατροί (όπως π.χ. "είναι Τόμας το όνομα του πατέρα σου;"), αλλάζοντας με τη θέλησή του την εγκεφαλική δραστηριότητά του.
Σύμφωνα με τους ειδικούς, το αποτέλεσμα της ανωτέρω έρευνας δείχνει ότι πρέπει να επαναξιολογηθούν πολλές περιπτώσεις ασθενών σε κατάσταση "φυτού" (που μοιάζει με το κώμα, αλλά δεν είναι ίδια, καθώς στη "φυτική" κατάσταση οι ασθενείς είναι ξύπνιοι, αλλά δεν έχουν επίγνωση λόγω σοβαρής εγκεφαλικής βλάβης) και να αλλάξει έτσι στο μέλλον ο τρόπος ιατρικής φροντίδας τους.
Οι ερευνητές δήλωσαν έκπληκτοι από τη δυνατότητα "επικοινωνίας" με τον ασθενή. "Μπορούσε να απαντήσει σωστά στις ερωτήσεις που του κάναμε, αλλάζοντας απλώς τις σκέψεις του", δήλωσε ο υπεύθυνος νευροεπιστήμων Άντριαν Όουεν του Συμβουλίου Ιατρικής Έρευνας του Κέιμπριτζ της Βρετανίας. "Όχι μόνο η έρευνά μας έδειξε ότι ο ασθενής δεν ήταν σε κατάσταση φυτού, αλλά, το σημαντικότερο, για πρώτη φορά μέσα σε πέντε χρόνια, βρήκε έναν τρόπο να επικοινωνήσει τις σκέψεις του στον έξω κόσμο".
Η έρευνα, που κράτησε τρία χρόνια, δημοσιεύτηκε στο έγκυρο ιατρικό περιοδικό "New England Journal of Medicine", σύμφωνα με το Γαλλικό πρακτορεία, το Ρόιτερ και το BBC. Οι επιστήμονες μελέτησαν συνολικά 54 περιπτώσεις ασθενών που είχαν χαρακτηριστεί "φυτά" και διαπίστωσαν μέσω της τομογραφίας fMRI ότι τρεις από αυτούς έδιναν σημάδια επίγνωσης (ο ένας ήταν ο 29χρονος, ο μόνος που τελικά μπόρεσε να επικοινωνήσει με τους γιατρούς με "ναι" και "όχι").
Ήταν η πρώτη φορά που η μαγνητική τομογραφία λειτουργικού συντονισμού δοκιμάστηκε σε ασθενείς που δεν μπορούν να μιλήσουν και να κινηθούν. Προς το παρόν πάντως, η μέθοδος δεν είναι έτοιμη για χρήση της σε νοσοκομεία.
Στο μέλλον, οι επιστήμονες ελπίζουν ότι θα βελτιώσουν την τεχνική, ώστε, πέρα από τα απλά "ναι" και "όχι", μερικοί τουλάχιστον από τους ασθενείς "φυτά" να μπορούν να εκφράζουν τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους και να αποκτούν έναν υποτυπώδη έλεγχο στο περιβάλλον τους, αυξάνοντας, έστω και οριακά, την ποιότητα ζωής τους, σύμφωνα με τον δρα Steven Laureys του πανεπιστημίου της Λιέγης, ο οποίος ήταν επικεφαλής της βελγικής ερευνητικής ομάδας. Όπως είπε ο ίδιος, "τώρα πρέπει να κάτσουμε με τη διε-επιστημονική ιατρική κοινότητα και με νομικούς ειδικούς για να δούμε τι πρόκειται να κάνουμε από εδώ και πέρα".