Αν κάνετε μiα δίαιτα αδυνατίσματος και ξαφνικά διαπιστώσετε ότι δεν χάνετε πλέον βάρος μην ανησυχήσετε, απλά συνεχίστε τη δίαιτα. Το φαινόμενο αυτό παρατηρείται στο 87% των ατόμων που ακολουθούν υποθερμιδική δίαιτα, με στόχο τη μείωση του βάρους. Πρόκειται για το φαινόμενο «πλατό». «Είναι μία περίοδος κατά τη διάρκεια της ακολουθίας μια υποθερμιδικής δίαιτας, κατά την οποία ο ασθενής δεν χάνει βάρος ούτε και λίπος, παρ' ότι ακολουθεί το κανονικά το διατροφικό του πρόγραμμα. Είναι το φαινόμενο 'πλατό', το οποίο είναι γνωστό, αλλά δεν είχε μελετηθεί επισταμένα. Δεν χρειάζεται ειδική αντιμετώπιση λόγω της μικρής του διάρκειας, η οποία είναι 5-17 ημέρες, με μέσο όρο τις 9 ημέρες. Αρκεί να μη φάει κανείς περισσότερο, γιατί θα βάλει βάρος», εξηγεί ο ειδικός παθολόγος, ειδικευμένος σε θέματα παχυσαρκίας, Βασίλης Ζημιάρης, ο οποίος παρουσίασε μελέτη με θέμα, «Πότε εμφανίζεται το φαινόμενο 'πλατό' στη δίαιτα», στο 1ο επιστημονικό συνέδριο SIRNA, που πραγματοποιήθηκε πρόσφατα στη Καζέρτα της Ιταλίας. Το φαινόμενο αυτό οφείλεται στην ομοιόσταση, δηλαδή στη φυσιολογική τάση του οργανισμού να διατηρεί το εσωτερικό περιβάλλον του σταθερό, παρ' όλες τις αλλαγές που προέρχονται από το εξωτερικό περιβάλλον. «Πρακτικά επιβραδύνεται ο μεταβολισμός, καθώς ο οργανισμός προσαρμόζεται στις μειωμένες θερμίδες που προσλαμβάνει», αναφέρει ο ο κ. Ζημιάρης.

Τι έδειξε η μελέτη

Τα αποτελέσματα της μελέτης, που διενεργήθηκε από το 1994 έως το 2010 σε 790 υπέρβαρα και παχύσαρκα άτομα από την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη, με μέσο όρο ηλικίας τα 45 έτη, έδειξαν ότι στο 87% απ' αυτούς περίπου στο μέσο του 2ου μήνα εμφανίζεται το φαινόμενο 'πλατό', το οποίο ακολουθείται από το «μετά-πλατό» φαινόμενο όπου παρατηρείται μία απότομη ανεξήγητη πτωτική πορεία του βάρους. «Αν και η πρώτη εκτίμηση έδειχνε ότι εμφανίζεται στο 76% των περιπτώσεων στο 2ο, στο 13% στον 3ο και στο 11% στον 1ο μήνα, μία προσεκτικότερη ανάλυση απέδειξε ότι αυτό το 11% είχε ξεκινήσει τη δίαιτα λίγο νωρίτερα από την επίσημη έναρξη του προγράμματος δίαιτας. Επομένως, τα πραγματικά δεδομένα είναι 87% στο 2ο μήνα και 13% στον 3ο μήνα, με μέσο όρο εμφάνισης τις 45,1 ημέρες. Δεν υπάρχει στατιστικά σημαντική διαφορά στα δύο φύλα ούτε ως προς τη διάρκεια ούτε ως προς το χρόνο εμφάνισης. Από τη μελέτη διαπιστώσαμε ότι ποσοστό 77% των ασθενών παρουσιάζει το 'μετά-πλατό' φαινόμενο. Το 23% που δεν το παρουσίασε διαπιστώθηκε ότι είχε αυξήσει την κατανάλωση θερμίδων, με αποτέλεσμα να εξισορροπήσει το 'μετα-πλατό' φαινόμενο. Τέλος, διαπιστώσαμε ότι το 19% των ασθενών που συνέχισαν τη δίαιτα μέχρι τον 5ο μήνα εμφάνισαν ένα δεύτερο 'πλατό' φαινόμενο, ίσης διάρκειας», αναφέρει ο κ Ζημιάρης. Οι παχύσαρκοι και υπέρβαροι, στους οποίους βασίστηκε η μελέτη, ακολούθησαν μη στερητική δίαιτα, στα μέτρα τους, που σεβόταν τις διατροφικές τους προτιμήσεις και τις καθημερινές τους συνήθειες και με την παγκοσμίως αποδεκτή αναλογία θρεπτικών συστατικών 15-20% πρωτεΐνες, 50-55% υδατάνθρακες και 30% λίπη. Επίσης, τα άτομα αυτά υποβάλλονταν κάθε εβδομάδα σε ιατρική παρακολούθηση και οι μετρήσεις αφορούσαν σωματικό βάρος και λίπος, ενώ η διάρκεια της δίαιτας κυμαινόταν από 3-9 μήνες, με μέσο όρο τους 5 μήνες.

Μύθοι σχετικά με το φαινόμενο «πλατό»

Υπάρχουν πολλοί μύθοι σχετικά με το φαινόμενο "πλατό", όπως ότι παρουσιάζεται μεταξύ 15ης και 35ης ημέρας, ότι η μυική μάζα αυξάνει, ότι μειώνεται λιγότερο λίπος, ότι για να το αντιμετωπίσουμε πρέπει να αυξήσουμε την προσλαμβανόμενη ενέργεια (θερμίδες), ότι εμφανίζεται μετά από 6 μήνες, και άλλοι πολλοί, καταλήγει ο κ. Ζημιάρης.