Σε κίνδυνο εκθέτουν τα παιδιά τους οι γονείς κάθε φορά που τα μεταφέρουν με το αυτοκίνητο, είτε μέσα σε καλαθούνες ή πορτ μπεμπέ, είτε κρατώντας τα στην αγκαλιά τους. Ο μη ασφαλής τρόπος μεταφοράς αποτελεί την πιο συχνή αιτία θανάτου παιδιών ηλικίας άνω των 4 ετών στην Αμερική. «Στην Ελλάδα, σχεδόν κάθε χρόνο, 1.000 παιδιά και νέοι χάνουν τη ζωή τους σε ατύχημα, ο μεγαλύτερος αριθμός των οποίων αφορά σε τροχαία. Τα θανατηφόρα περιστατικά είναι η κορυφή του παγόβουνου: υπολογίζεται ότι σε κάθε θάνατο παιδιού σε τροχαίο, αντιστοιχούν 18 παιδιά που νοσηλεύονται σε νοσοκομείο εξαιτίας τροχαίου και πάνω από 400 που απαιτούν ιατρική αντιμετώπιση λόγω τραυματισμού», επισημαίνει ο παιδίατρος Στέλιος Παπαβέντσης. Παράλληλα, ανέφερε πως για να προστατευτούν τα παιδιά όταν ταξιδεύουν με το αυτοκίνητο, θα πρέπει να κάθονται σε ειδικό κάθισμα αυτοκινήτου, που να είναι κατάλληλο για το βάρος και την ηλικία τους.

Είδη παιδικών καθισμάτων αυτοκινήτου

Υπάρχουν παιδικά καθίσματα αυτοκινήτου που κοιτάζουν προς τα πίσω και καθίσματα που κοιτάζουν προς τα εμπρός. Αυτά που κοιτάζουν προς τα πίσω, προορίζονται για παιδιά βάρους έως 13 κιλών ή από νεογέννητα έως ηλικίας 9-12 μηνών και μπορούν να τοποθετηθούν, είτε στο πίσω κάθισμα του αυτοκινήτου, είτε στο κάθισμα του συνοδηγού με την προϋπόθεση ότι θα είναι απενεργοποιημένος ο αντίστοιχος μπροστινός αερόσακος. Να σημειωθεί ότι το Μάρτιο του 2011 η Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής εξέδωσε οδηγία προς το κοινό, σύμφωνα με την οποία, οι γονείς πρέπει να κρατούν τα παιδιά τους σε καθίσματα που κοιτούν προς τα πίσω μέχρι την ηλικία των 2 ετών ή έως ότου φτάσουν το μέγιστο επιτρεπτό βάρος για το συγκεκριμένο είδος καθίσματος. «Το κάθισμα με φορά προς τα πίσω προστατεύει καλύτερα το μικρό παιδί διότι υποστηρίζει το κεφάλι, τον αυχένα και τη σπονδυλική στήλη σε περίπτωση σύγκρουσης, κατανέμοντας τη δύναμη της πρόσκρουσης ισορροπημένα σε ολόκληρο το σώμα του παιδιού. Έρευνα του 2007 έδειξε ότι παιδιά κάτω των 2 ετών έχουν 75% λιγότερες πιθανότητες να πεθάνουν ή να τραυματιστούν σοβαρά σε τροχαίο ατύχημα, εάν τοποθετούνται σε κάθισμα με φορά προς τα πίσω», ανέφερε ο κ Παπαβέντσης. Από την άλλη, τα καθίσματα αυτοκινήτου με φορά προς τα εμπρός προορίζονται για παιδιά που έχουν βάρος από 9 έως 36 κιλά και χωρίζονται σε δύο κατηγορίες: στα καθίσματα που είναι για παιδιά ηλικίας από 9 μηνών έως 4 ετών και σε ʽκείνα που είναι για παιδιά μεγαλύτερα των 4 ετών. Κι αυτά τα καθίσματα μπορούν να χρησιμοποιηθούν στα πίσω καθίσματα ή στο κάθισμα του συνοδηγού. Η Αμερικανική Παιδιατρική Ακαδημία, με την προαναφερόμενη οδηγία της, ενθαρρύνει τους γονείς να χρησιμοποιούν βοηθητικό κάθισμα αυτοκινήτου μέχρι το παιδί να φτάσει στο ύψος των 135 εκατοστών του μέτρου ή ηλικίας οκτώ ετών. Για παιδιά που είναι μεγαλύτερα των έξι ετών συνιστάται η χρήση βοηθητικού μαξιλαριού, το οποίο ανορθώνει το κεφάλι και βοηθά να τοποθετηθεί η διαθέσιμη διαγώνια και οριζόντια ζώνη αυτοκινήτου ενήλικα, με σωστό τρόπο. Τέλος, στα παιδιά ηλικίας άνω των 12-13 ετών πρέπει να χρησιμοποιείται πάντα η ζώνη ασφαλείας που χρησιμοποιούν οι ενήλικες.

Πρακτικές συμβουλές για την ασφαλή μεταφορά

Το πίσω μέρος του αυτοκινήτου αποτελεί - σε κάθε περίπτωση και για όλα τα παιδιά - την πιο ασφαλή θέση, επισήμανε ο κ. Παπαβέντσης. «Το παιδί για να είναι ασφαλές και προστατευμένο πρέπει να κάθεται πάντα στο ειδικό κάθισμα. Οι γονείς πρέπει να προσαρμόζουν το κάθισμα στο παιδί κάθε φορά που το μεταφέρουν και να αφιερώνουν πάντα χρόνο για να το δέσουν με άνεση. »Θα πρέπει να βεβαιωθούν - πρόσθεσε - ότι η ζώνη ενήλικα περνάει μέσα από όλα τα σωστά σημεία του καθίσματος και ποτέ να μην τροποποιούν το κάθισμα ή τη ζώνη κατά το δοκούν. Το παιδικό κάθισμα πρέπει να είναι σφιχτά στερεωμένο στο κάθισμα ενήλικα. Επίσης, ένα κάθισμα που κοιτάζει προς τα πίσω ποτέ δεν πρέπει να τοποθετείται σε θέση με ενεργό αερόσακο μπροστά από αυτό. Οι γονείς ποτέ δεν πρέπει να αφήνουν ένα μικρό παιδί δεμένο στο κάθισμά του μέσα στο όχημα χωρίς επίβλεψη, ώστε να βγουν από το αυτοκίνητο και να κάνουν κάποια δουλειά. Έχουν προκύψει θάνατοι από αφυδάτωση, απαγωγές παιδιών και άλλοι κίνδυνοι». Παράλληλα συνιστά στους γονείς να σιγουρεύονται ότι η ζώνη του παιδικού καθίσματος έχει προσαρμοστεί κατάλληλα στο παιδί, δηλαδή πρέπει να χωρούν μεταξύ του στήθους του παιδιού και της ζώνης μόνο ένα με δύο δάχτυλα. Στη περίπτωση που γίνεται χρήση βοηθητικού καθίσματος ή μαξιλαριού, η ζώνη ενήλικα πρέπει να περνάει από το ένα ισχίο του παιδιού στο άλλο (όχι στο ύψος της κοιλιάς του) και να καταλήγει στον ώμο του παιδιού (όχι στον λαιμό του). «Τα χέρια του παιδιού δεν πρέπει ποτέ να είναι έξω από την ζώνη του καθίσματος. Επίσης οι γονείς θα πρέπει να φροντίζουν ώστε η ζώνη του καθίσματος να μην είναι ποτέ πίσω από την πλάτη του παιδιού διότι, σε περίπτωση ατυχήματος, το παιδί μπορεί να τραυματιστεί» πρόσθεσε ο κ. Παπαβέντσης

Προσοχή κατά την αγορά καθίσματος

Κατά την αγορά ενός παιδικού καθίσματος αυτοκινήτου οι γονείς θα πρέπει να προσέξουν να είναι κατάλληλο για το βάρος και την ηλικία του παιδιού τους. Επίσης, πρέπει να δοκιμάσουν αν εφαρμόζει στο αυτοκίνητο, στο οποίο θα το τοποθετήσουν και να ελέγξουν αν φέρει επίσημη έγκριση από την ΕΕ. Τα περισσότερα κατασκευάζονται σύμφωνα με τον Κανονισμό 44 της Οικονομικής Επιτροπής για την Ευρώπη (σε συντομογραφία ΟΕΕ Κ44 ή ECE R44). Στην περίπτωση αυτή, διαθέτουν υποχρεωτικά ειδική ετικέτα που ξεκινά με το γράμμα Ε και τελειώνει με τον μέγιστο αριθμό κιλών του παιδιού. Η λέξη "Universal" στην ετικέτα σημαίνει ότι το κάθισμα μπορεί να τοποθετηθεί σε όλους τους τύπους αυτοκινήτων. Η χρήση μεταχειρισμένου καθίσματος αυτοκινήτου πρέπει να γίνεται με ιδιαίτερη προσοχή, διότι αυτό μπορεί να έχει υποστεί φθορά ή να μη πληροί τις σύγχρονες προδιαγραφές.