Κάθε χρόνο χάνουν τη ζωή τους, λόγω καρδιαγγειακών νοσημάτων, 17,5 εκατομμύρια άνθρωποι και όπως υπολογίζεται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, κάθε τέσσερα δευτερόλεπτα, κάπου στον πλανήτη, καταγράφεται μια καρδιακή προσβολή. Τα καρδιαγγειακά νοσήματα μπορούν να προληφθούν και ένας από τους βασικότερους τρόπους πρόληψης είναι η σωστή διατροφή και συγκεκριμένα, όπως οι Διαιτολόγοι συνιστούν, η παραδοσιακή Μεσογειακή-Κρητική διατροφή. Με την ευκαιρία της εβδομάδας καρδιάς, ο Σύνδεσμος Διαιτολόγων Διατροφολόγων Κύπρου δίνει τις δικές του συμβουλές αφού και η καρδιά έχει... το φαγητό της. Όπως, εξάλλου, τονίζεται στις συμβουλές του Συνδέσμου, ο οποίος χρησιμοποιεί το φετινό μήνυμα της εβδομάδας καρδιάς, «η εφαρμογή σωστών διατροφικών συνηθειών πρέπει να γίνει επιδίωξη όλων από άκρη σε άκρη της γης, σαν να έχει όλος ο κόσμος μία καρδιά». Η αυξανόμενη τάση στις καρδιαγγειακές παθήσεις, τονίζουν οι διαιτολόγοι, σε μεγάλο βαθμό «οφείλεται στις διατροφικές αλλαγές που έχουν επιτελεστεί και που ακολουθούν τα δυτικά μοντέλα διατροφής». Ωστόσο, υπάρχει πάντοτε τρόπος για σωστή διατροφή και κυρίως για τους μεσογειακούς λαούς η λύση είναι η επιστροφή στην παράδοση. Όπως επισημαίνουν οι διαιτολόγοι, «εμπεριστατωμένες μελέτες αποδεικνύουν την ευεργετική δράση της παραδοσιακής Μεσογειακής-Κρητικής διατροφής στη μείωση της εμφάνισης καρδιαγγειακών νοσημάτων» και κατά συνέπεια, «είναι σημαντική η σωστή ενημέρωση σε θέματα διατροφής που σχετίζονται με την καλή καρδιακή λειτουργία, τόσο για την πρόληψη, όσο και για την αντιμετώπιση καρδιαγγειακών νοσημάτων».

Οι ειδικοί συμβουλεύουν:

Στοχευμένα μπορούμε να αντιμετωπίσουμε την αυξημένη χοληστερόλη. Οι φυτικές στερόλες, που υπάρχουν σε εμπλουτισμένα τρόφιμα όπως μαλακές μαργαρίνες με φυτοστερόλες, μειώνουν αποτελεσματικά τα επίπεδα της ολικής και της LDLχοληστερόλης και συμβάλλουν σημαντικά στη βελτίωση της περχοληστερολαιμίας.

Περιορίζουμε τα κορεσμένα και trans λιπαρά οξέα. Η μείωση του συνολικού λίπους της τροφής μπορεί να μην παίζει τόσο σημαντικό ρόλο αν δεν συνοδεύεται από σημαντική μείωση των κορεσμένων και των trans λιπαρών.

Πηγές κορεσμένων λιπών είναι το βούτυρο, το κόκκινο κρέας, τα πλήρη γαλακτοκομικά και τα λιπαρά τυριά, ενώ των trans λιπαρών οξέων τα τηγανητά και τα προπαρασκευασμένα προϊόντα περιπτέρου.

Τα μονοκακόρεστα (ελαιόλαδο) και πολυακόρεστα λιπαρά οξέα (ξηροί καρποί, μαλακές μαργαρίνες) μειώνουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακών νοσημάτων. Η βιομηχανία τροφίμων χαρακτηριστικά εμφανίζει την τάση να αντικαθιστά το ζωικό λίπος, που παραδοσιακά χρησιμοποιούσε σε προϊόντα όπως τα αλλαντικά με ελαιόλαδο, χρησιμοποιώντας τεχνικές αντικατάστασης του κορεσμένου λίπους για να έχει το προϊόν πιο βελτιωμένη σύσταση σε ποιότητα λιπαρών.

Να μην ξεχνάμε τα ω-3 λιπαρά. Τα ω-3 λιπαρά οξέα που προέρχονται από λιπαρά ψάρια, ξηρούς καρπούς και διάφορα εμπλουτισμένα προϊόντα, έχουν ευεργετική επίδραση στα επίπεδα τριγλυκεριδίων και αρτηριακής πίεσης.

Προτιμάμε όσπρια και ανεπεξέργαστα προϊόντα ολικής αλέσεως. Μελέτες αποδεικνύουν ότι η πρόσληψη οσπρίων και δημητριακών ολικής αλέσεως μπορεί να περιορίσει τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιακών προβλημάτων, πιθανότατα λόγω της υψηλής περιεκτικότητάς τους σε φυτικές ίνες.

Λέμε όχι στο πολύ αλάτι. Μελέτες σε εργαστήριο, επιδημιολογικές κλινικές μελέτες υποδεικνύουν ότι η πρόσληψη νατρίου αυξάνει την αρτηριακή πίεση ενώ η πρόσληψη καλίου τη μειώνει. Περιορίστε, λοιπόν, τη χρήση επιτραπέζιου αλατιού και την κατανάλωση αλμυρών προϊόντων και αυξήστε την πρόσληψη καλίου μέσω των φυσικών πηγών όπως για παράδειγμα τα φρούτα και τα λαχανικά.

Αυξάνουμε τα αντιοξειδωτικά Τα τελευταία χρόνια έχει επιστημονικά αποδειχτεί ότι υπάρχει ισχυρή συσχέτιση ανάμεσα στις ελεύθερες ρίζες που παράγονται από διάφορους επιβαρυντικούς παράγοντες για την υγεία μας και συνδέονται με καθημερινές δραστηριότητές μας και την εμφάνιση καρδιαγγειακών νοσημάτων.

Τέτοιοι παράγοντες είναι το ψυχοσωματικό άγχος, το κάπνισμα, η καθιστική ζωή, ο δυτικού τύπου διατροφής, η υπερβολική χρήση φαρμάκων κ.λπ. Η προστασία από την καταστρεπτική δράση των ελεύθερων ριζών επιτυγχάνεται με την κατανάλωση τροφών πλούσιων σε αντιοξειδωτικές ουσίες, που εξουδετερώνουν τις ελεύθερες ρίζες. Κύριες πηγές αντιοξειδωτικών από τη διατροφή είναι:

Λαχανικά: Πορτοκαλί κολοκύθα, καρότο, σπανάκι, μπρόκολο, πορτοκαλί πιπεριά, κρεμμύδι, μοβ λάχανο, ντομάτα -Φρούτα: εσπεριδοειδή, φραγκοστάφυλα, φράουλες, μάνγκο, πορτοκαλιά βατόμουρα, μούρα, σταφύλια, ακτινίδια, φλοιός μήλου, ρόδι Λίπη/έλαια: ελαιόλαδο, σησαμέλαιο, σουσάμι, ταχίνι, καρύδια, αμύγδαλα Αλκολούχα ποτά: κόκκινο κρασί (1-2 μερίδες/ημέρα), μπίρα (1 ποτήρι την ημέρα).

Επιπλέον, η καλή υγεία απαιτεί:

* ’φθονα και ποικίλα φρούτα και λαχανικά σε ημερήσια βάση.

* Λευκά κρέατα που έχουν χαμηλή περιεκτικότητα σε λίπος, όπως το ψάρι, το κοτόπουλο και η γαλοπούλα, στα οποία θα αφαιρείται το ορατό λίπος και η πέτσα μετά το μαγείρεμα.

* Ελαιόλαδο, σησαμέλαιο, ανάλατους ξηρούς καρπούς όπως καρύδια και αμύγδαλα και εμπλουτισμένες μαργαρίνες για το μαγείρεμα και την καθημερινή χρήση.

* Ελεγχόμενη κατανάλωση κόκκινου κρασιού και μπίρας.

* Ελεγχόμενη κατανάλωση αλατιού.

* Επιδόρπια χωρίς κορεσμένο λίπος, όπως τα ζελέ, το γλυκό του κουταλιού, το μέλι, το ταχίνι, αλλά και η μαύρη σοκολάτα, σε ελεγχόμενη ποσότητα.