Copyright © 2009 Ιατρικά Θέματα
Λονδίνο - Ελπίδες για νέο φάρμακο κατά της λευχαιμίας, από 'Ελληνα ερευνητή στη Βρετανία
Μια ομάδα ερευνητών στη Βρετανία, με επικεφαλής τον 'Ελληνα καθηγητή του πανεπιστημίου Κέμπριτζ, Αντώνη Κουζαρίδη, έκαναν μια σημαντική ανακάλυψη που μπορεί να οδηγήσει σε νέα φαρμακευτική θεραπεία της λευχαιμίας. Οι επιστήμονες, που έκαναν τη σχετική παρουσίαση στο περιοδικό «Nature», έδειξαν ότι μια χημική ουσία, η Ι-ΒΕΤ151, μπορεί να καταστρέψει τα καρκινικά κύτταρα της λευχαιμίας στο εργαστήριο και ακόμα, όπως έδειξαν τα σχετικά πειράματά τους, να θεραπεύσει αποτελεσματικά ποντίκια που έπασχαν από τη νόσο. Αν και η έρευνα βρίσκεται ακόμα στα πρώτα στάδια της, οι ερευνητές ελπίζουν να αναπτύξουν ένα νέο φάρμακο για να αρχίσουν κλινικές δοκιμές το ταχύτερο δυνατό. Οι επιστήμονες εστιάστηκαν σε μια μορφή λευχαιμίας που οφείλεται στο γονίδιο MLL, η οποία είναι η πιο συνήθης μορφή λευχαιμίας στα παιδιά κάτω των δύο ετών, ενώ πλήττει περίπου έναν στους δέκα ενήλικες με λευχαιμία. Αν και το ποσοστό επιβίωσης των ασθενών με λευχαιμία έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια, η λευχαιμία MLL παραμένει δύσκολη στην θεραπεία και συχνά επανεμφανίζεται. Μια αιτία για την επιθετικότητά της είναι η ύπαρξη ασυνήθιστων μορίων πρωτεϊνών στα καρκινικά κύτταρά της. Το ερευνητικό εργαστήριο του Κουζαρίδη ανακάλυψε αρχικά μια ομάδα πρωτεϊνών με την ονομασία ΒΕΤ που ευθύνονταν για την εξάπλωση των καρκινικών κυττάρων. Στη συνέχεια, οι ερευνητές (μεταξύ των οποίων άλλος ένας Έλληνας, ο Γιώργος Γιωτόπουλος του Τμήματος Αιματολογίας του πανεπιστημίου Κέμπριτζ) χρησιμοποίησαν το μόριο Ι-ΒΕΤ151, που αναπτύχθηκε από την φαρμακευτική εταιρία GlaxoSmithKline, και έδειξαν, σε πρώτη φάση στο εργαστήριο, ότι η συγκεκριμένη χημική ουσία μπλοκάρει την ενεργοποίηση των καρκινικών πρωτεϊνών και σκοτώνει τα κύτταρα της λευχαιμίας. Οι δοκιμές με πειραματόζωα, σε δεύτερο στάδιο, απέδειξαν ότι μετά από 40 μέρες πάνω από το 60% των ποντικιών που είχαν πάρει την ουσία Ι-ΒΕΤ151, ζούσαν ακόμα, ενώ όσα ζώα είχαν κάνει την θεραπεία, επιβίωσαν πολύ περισσότερο χρόνο σε σχέση με όσα είχαν πάρει εικονικό φάρμακο («πλασέμπο»).Πάντως θεωρείται πρόωρο ακόμα η ίδια ουσία να δοκιμαστεί σε ανθρώπους ασθενείς, όμως οι ερευνητές αισιοδοξούν ότι στο όχι πολύ μακρινό μέλλον θα αρχίσουν οι πρώτες κλινικές δοκιμές, ενώ δεν αποκλείουν ότι η Ι-ΒΕΤ151 θα μπορούσε να αξιοποιηθεί και σε άλλες μορφές καρκίνου. Ο Κουζαρίδης, ο οποίος είχε βραβευθεί από το Ίδρυμα Μποδοσάκη το 1996, πήρε το διδακτορικό του σχετικά με τον καρκίνο από το πανεπιστήμιο Κέμπριτζ, όπου συνέχισε την έρευνά του στο Εργαστήριο Μοριακής Βιολογίας. Σήμερα είναι καθηγητής στο τμήμα παθολογίας και αναπληρωτής διευθυντής του αντικαρκινικού Ινστιτούτου Gurdon του πανεπιστημίου Κέμπριτζ. Από το 2001 είναι μέλος της Βρετανικής Ακαδημίας Ιατρικών Επιστημών, ενώ έχει ιδρύσει και διευθύνει τις εξειδικευμένες φαρμακευτικές εταιρίες Chroma Therapeutics και Abcam PLC.