Το όμορφο, υπερήφανο ζώο χαρίζει σε αθώα παιδιά και νέους με κινητικές και όχι μόνο δυσκολίες, την περηφάνια, την αυτοπεποίθηση και κυρίως την κίνηση, που κάποια ασθένεια ή κάποιο ατυχές γεγονός τους στέρησε. Λέγεται ότι ο κόσμος θα ήταν καλύτερος αν οι ενήλικες προσπαθούσαν να τον βλέπουν μέσα από τα μάτια των μικρών παιδιών. Είναι βέβαιο ότι είναι καλύτερος με? τα πόδια των αλόγων, τουλάχιστον για τη συγκεκριμένη ομάδα των μικρών αναβατών. Aλλωστε, είναι κλινικά αποδεδειγμένο πως το να είναι κανείς απλά κοντά στα άλογα, αλλάζει το μοτίβο της λειτουργίας του εγκεφάλου του. "Τα άλογα έχουν μια ηρεμιστική επίδραση, που βοηθά τους ανθρώπους να σταματούν να καθηλώνονται σε γεγονότα του παρελθόντος και τους ωθεί να κοιτάξουν στο μέλλον με αισιοδοξία", εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η πρόεδρος του Συνδέσμου Θεραπευτικής Ιππασίας Ελλάδας (ΣΘΙΕ), Δήμητρα Καρουζάκη. Aλλωστε, η αξία της έφιππης άσκησης και ιππασίας στην ύπαιθρο, για άτομα με ειδικές ανάγκες, ήταν γνωστή στους Έλληνες από τον 5ο αιώνα π.χ, ενώ στη χώρα μας, το πρόγραμμα θεραπευτικής ιππασίας ξεκίνησε το 1983, με πρωτοβουλία της AideenLewis και με μια ομάδα παιδιών της "Εταιρίας Προστασίας Σπαστικών" στον Ιππικό Όμιλο Βαρυπόμπης. Το 1992 συγκροτήθηκε σε σωματείο εθελοντικού, μη-κερδοσκοπικού χαρακτήρα, με την επωνυμία "Σύνδεσμος Θεραπευτικής Ιππασίας Ελλάδας", ενώ την επόμενη χρονιά αναγνωρίστηκε και ως αθλητικό σωματείο. Η εισαγωγή του αλόγου στη θεραπεία δεν είναι μια σύγχρονη ανακάλυψη. Όπως επισημαίνει η κ. Καρουζάκη, από την αρχαιότητα ακόμα, οι γιατροί είχαν εκτιμήσει τα ευεργετικά αποτελέσματα της ιππασίας στην υποστήριξη της υγείας και στη σκληραγώγηση. Από ιατρικά δοκίμια του 17ου και 18ου αιώνα, γνωρίζουμε, όπως μας εξηγεί η κ. Καρουζάκη, ότι κάποιοι γιατροί της εποχής έβλεπαν την ιππασία ως μια ιδιαίτερα εντατική άσκηση του σώματος, που επενεργούσε σε όλο τον οργανισμό, που μπορούσε να δυναμώσει και να αυξήσει την αντοχή του και να δράσει αποτελεσματικά απέναντι στις ασθένειες. Με τα χρόνια, ωστόσο, η ραγδαία ανάπτυξη των φυσικών επιστημών κατά τον 19ο αιώνα, συνετέλεσε ώστε να λησμονηθεί αυτή η παλιά γνώση για τα ευεργετικά αποτελέσματα που είχε η κίνηση πάνω στο άλογο, στη διατήρηση της υγείας του ανθρώπου. Η θεραπευτική ιππασία είναι μια δραστηριότητα που συνδυάζει τη θεραπεία με την εκπαίδευση, την άθληση και την ψυχαγωγία. Απευθύνεται σε άτομα με νοητικές, σωματικές, μαθησιακές, νευρολογικές ή ψυχολογικές δυσκολίες. Οφέλη θεραπευτικής ιππασίας Τα οφέλη της θεραπευτικής ιππασίας καταγράφονται πολλαπλά, όπως μας εξηγεί η κ. Καρουζάκη και κατατάσσονται σε σωματικά, νοητικά-αισθητηριακά και ψυχολογικά. Τα σωματικά περιλαμβάνουν αύξηση της συμμετρίας, βελτίωση της ισορροπίας, της στάσης του ελέγχου του κεφαλιού, μείωση της σπαστικότητας, αύξηση του εύρους κίνησης και βελτίωση του συντονισμού και της κινητικότητας. Στα νοητικά-αισθητηριακά έχουμε: αύξηση της προσοχής και της οπτικοακουστικής ικανότητας, βελτίωση της αντίληψης του σώματος και αύξηση της ικανότητας του προσανατολισμού. Στα δε ψυχολογικά νοσήματα συμπεριλαμβάνονται η βελτίωση της δραστηριοποίησης, της κοινωνικοποίησης και της αυτοπεποίθησης, καθώς και της εγρήγορσης. Οι κύριες ενδείξεις της Θεραπευτικής Ιππασίας είναι: νευρολογικές καταστάσεις, εγκεφαλική παραλύση, δισχιδής ράχη, μυϊκή δυστροφία, βλάβες νωτιαίου μυελού, σκλήρυνση κατά πλάκας, εγκεφαλικό επεισόδιο, επιληψία, κακώσεις κεφαλής, τύφλωση, κώφωση, ορθοπεδικές καταστάσεις, αρθρίτης. Σύνδρομο ντάουν, αυτισμός, προβλήματα συμπεριφοράς και πολιομυελίτιδα συμπεριλαμβάνονται, επίσης, στον κατάλογο. Οι κλάδοι της θεραπευτικής ιππασίας και πώς βοηθούν τον άνθρωπο Η θεραπευτική ιππασία είναι μια ολιστική προσέγγιση αποκατάστασης και οι κλάδοι της είναι η ιπποθεραπεία, το άθλημα για άτομα με αναπηρίες, η θεραπευτική εκπαιδευτική ιππασία και η ψυχοθεραπεία με άλογο, εξηγεί η κ. Καρουζάκη. Η ιπποθεραπεία είναι η ιατρική και φυσιοθεραπευτική κατεύθυνση στη θεραπευτική ιππασία. Αυτή η θεραπευτική μορφή δεν είναι ενεργητική ιππασία, αλλά μια καθαρά ιατρική θεραπευτική μέθοδος, με την έννοια των φυσιοθεραπευτικών κινήσεων. Η θεραπεία στην ιπποθεραπεία, είναι πάνω από όλα παθητική προσαρμογή του ενδιαφερόμενου στο ρυθμό και την κίνηση του αλόγου. Η θεραπευτική εκπαιδευτική ιππασία εφαρμόζεται από εξειδικευμένους επαγγελματίες ως ατομική ή ομαδική μορφή και περιλαμβάνει ασκήσεις για τη βελτίωση των μαθησιακών, σωματικών και ψυχοκινητικών ικανοτήτων. Το άλογο, είτε καθοδηγείται από τον οδηγό του, είτε ιππεύεται αυτόνομα από τον ασκούμενο. Η ψυχοθεραπεία με άλογο, στηρίζεται στην ψυχαναλυτική δυναμική για την αντιμετώπιση κυρίως των ψυχώσεων, καταθλίψεων και του ιδρυματισμού και έχει ως στόχο να αναπτύξει στον ψυχικά πάσχοντα δεξιότητες που η ψυχική νόσος έχει αναστείλει. Έτσι, ο ωφελούμενος αποκτά κινητικές, νοητικές και κοινωνικές δεξιότητες. Έξι τα "εξουσιοδοτημένα" κέντρα για θεραπευτική ιππασία στην Ελλάδα Σύμφωνα με την κ. Καρουζάκη, τα εξουσιοδοτημένα κέντρα για θεραπευτική ιππασία στην Ελλάδα είναι έξι και βρίσκονται σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Σέρρες, Αλεξανδρούπολη, Κω και Καλαμάτα, ενώ γίνονται προσπάθειες για να στηθεί ένα ακόμα, στα Ιωάννινα. Όπως μας εξηγεί η ίδια, μόνο αυτά τα κέντρα προσφέρουν ποιοτικές υπηρεσίες στα άτομα με ειδικές ανάγκες, αφού είναι εξοπλισμένα με κοινωνικούς λειτουργούς, φυσιοθεραπευτές, ψυχολόγους, γυμναστές και ειδικούς παιδαγωγούς, ενώ το σημαντικότερο από όλα είναι πως διαθέτουν καταρτισμένους εκπαιδευτές. Μεταξύ άλλων, η κ. Καρουζάκη τονίζει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι με τη θεραπευτική ιππασία, πολλά παιδιά ενδεχομένως να αποκατασταθούν και επαγγελματικά, ως σταβλίτες, πεταλωτές?ακόμα και εκπαιδευτές. Σχετικά με τα άλογα που χρησιμοποιούνται από παιδιά και ενήλικες με ειδικές ανάγκες, η ίδια επισημαίνει ότι είναι πολύ καλού χαρακτήρα, ήπια, ήρεμα και με καλή διαγωγή. Και φυσικά όπως υπογραμμίζει?.εκπαιδεύονται σαν τα παιδιά που από την πολύ μικρή τους ηλικία, με υπομονή και επιμονή, αποκτούν ήθος, αρχές και φυσικά αντοχή.